Kolka jelitowa

Odbijanie po karmieniu – piersią, butelką. Jak odbijać dziecko?

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

Odbijanie po karmieniu niemowlęcia stanowi ważną czynność, dzięki której maluch będzie spokojny. Dziecku nie będą wówczas dokuczały gazy, wzdęcia, czy bolesne kolki. Czy zawsze trzeba jednak odbijać niemowlaka i jak to robić?

Odbijanie po karmieniu – czy dziecku musi się odbić?

Czym jest tzw. odbijanie noworodka? To sposób trzymania, czy ułożenia ciała dziecka po karmieniu, który zmierza do usunięcia nadmiaru gazów z układu pokarmowego maluszka. Podczas jedzenia, zwłaszcza jeśli noworodek je łapczywie, oprócz mleka do układu trawiennego może się dostać powietrze, połykane przez dziecko razem z pokarmem. By nie dopuścić do wywołania gazów, kolki jelitowej, wzdęć, niestrawności pokarmowej, czy innych dolegliwości związanych z systemem pokarmowym maluszka, powinno się każdorazowo wykonywać odbijanie po jedzeniu noworodka.

Częściej to działanie zaleca się rodzicom karmiącym swoje dziecko mlekiem modyfikowanym, choć bezpieczniej dla maleństwa będzie odbijać je także po karmieniu piersią. Konsekwencje mogą wiązać się np. z bolesnymi, uporczywymi gazami, wzdętym brzuszkiem, a nawet napadami kolki jelitowej. Warto pamiętać, że dolegliwości te można doraźnie łagodzić środkami farmaceutycznymi, zawierającymi m.in. symetykon, który usprawnia wydalanie gazów i zmniejsza napięcie jelit.

Co zrobić żeby dziecku się odbiło? Najczęściej stosowaną metodą na wywołanie u dziecka wyraźnego odbicia jest ułożenie go sobie na ramieniu i trzymanie go tak siedząc lub chodząc (trzeba wówczas pamiętać o podtrzymywaniu główki dziecka).

Odbijanie po karmieniu piersią i butelką

Odbijanie dziecka powinno być wykonywane po karmieniu butelką, a także zalecane jest przystawieniu do piersi. Niemowlę, karmione mlekiem modyfikowanym, zwykle je dość szybko, samo nie może stymulować wypływu mleka, bo wycieka ono jedną, nieprzerwaną strugą. Dlatego często dochodzi do połykania wraz z mlekiem powietrza. By się go pozbyć, należy zaraz po zakończeniu posiłku potrzymać go aż do momentu usłyszenia charakterystycznego dźwięku odbicia. W tym przypadku powinno się tak robić po każdym karmieniu, nawet nocnym.

Może się zdarzyć, że niemowlę nie odbija po mleku modyfikowanym. Każde dziecko jest inne więc może akurat twój maluszek tego nie potrzebuje. Warto jednak w takim wypadku ponosić dziecko dłużej, bo być może potrzebuje więcej czasu do odbicia. Jeśli taka sytuacja się powtarza, a maluch jest niespokojny po karmieniu i cierpi na gazy, należy wybrać się na kontrolę do lekarza.

Mamy często jednak zastanawiają się czy po karmieniu piersią musi się odbić dziecku? Lepiej wykonać tę czynność by nie dopuścić do sytuacji, która dla maluszka będzie bolesna i stresująca. Jednak jeśli po kilkunastu minutach trzymania maluszka w pozycji do odbicia, nic się nie dzieje, można odłożyć dziecko do łóżeczka. Wówczas należy ułożyć je na boku, by w razie ulania pokarmu, wypłynął on z ust maluszka w bezpieczny sposób.

Odbijanie noworodka po karmieniu piersią nie jest konieczne nocą, kiedy maluch nie jest zupełnie wybudzony, je spokojnie, ale także w dzień, o ile mama przystawia go do piersi w prawidłowy sposób (czyli maluszek chwyta ustami całą brodawkę łącznie z otoczką). Taka technika karmienia powoduje, że malec spożywa jedynie mleko mamy bez pęcherzyków powietrza.

Karmienie na leżąco a odbijanie

Bardzo częstym dylematem rodziców jest czy odbijać dziecko jak śpi? Tutaj dobrze jest poobserwować swojego malucha w trakcie karmienia. Jeśli jadł powoli, bez pośpiechu i ekscytacji, zwykle nie trzeba go odbijać. Jeśli ma miejsce karmienie piersią, należy zwrócić uwagę na prawidłowe podanie brodawki wraz z otoczką do ust niemowlaka. Jeżeli zaś karmimy dziecko butelką, warto używać takiej, która została wyposażona w smoczek o małych otworach, przez które mleko nie będzie się wydostawało tak łatwo i szybko. Poza tym trzeba trzymać butelkę pod takim kątem, by cały smoczek był wypełniony mlekiem. Gdy zauważamy problemy z odbijaniem u noworodka, powinniśmy wykonywać krótkie przerwy w trakcie karmienia.

Pozostaje jeszcze kwestia karmienia w nocy na leżąco i zasypiania z dzieckiem bez odbijania. Również w tym przypadku warto odwołać się do własnej intuicji i obserwacji maluszka. Jeśli wierci się po karmieniu, jest niespokojny, oznacza to, że potrzebuje odbicia. W przypadku gdy spokojnie śpi, naturalnie oddycha, nie ma potrzeby go wybudzać.

Jak odbijać dziecko w nocy jeśli zachodzi taka konieczność? Należy to zrobić tak, aby nie wybudzić malucha. Najlepiej pozostać w łóżku i potrzymać chwilkę dziecko na ramieniu albo powoli pochodzić z nim po pokoju, by po udanym odbiciu, odłożyć je do łóżeczka.

Jak obijać dziecko?

Jak trzymać dziecko do odbicia? Jest kilka sposobów prawidłowego układania malucha, by udało się odbić dziecko. Jednak najczęściej stosowane są trzy pozycje do odbijania dziecka. Pierwszą z nich, najbardziej popularną, jest pozycja na stojąco, która została omówiona już wcześniej. Rodzic układa sobie malucha na ramieniu jedną ręką podtrzymując główkę i kark dziecka, a drugą pupę. Można tak stać, siedzieć lub powoli się przemieszczać. Jednak nie należy poklepywać dziecka, podskakiwać czy potrząsać nim. Można natomiast delikatnie masować jego plecki. W grafice to pozycja nr 3.

Drugim właściwym ułożeniem dziecka jest pozycja półleżąca, podczas której rodzic siedzi odchylony (pod kątem 45 stopni) i układa sobie niemowlę na kolanach opierając plecki i główkę dziecka o swój tors. Jedną ręką przytrzymuje się brzuszek, a drugą – nóżki, by kontrolować bezpieczeństwo malca. Taka pozycja jest możliwa do wprowadzenia mniej więcej około 3-go miesiąca życia dziecka.

Ostatnią propozycją jest pozycja siedząca, w której siadamy w taki sposób, by jedna noga była wyżej (na niej układamy górną część ciała malucha przodem do naszych nóg, główkę niemowlaka, która jest poza nogami, podtrzymujemy dłonią), a druga noga – niżej (tutaj kładziemy pupę maluszka).

Jak długo odbijać dziecko po jedzeniu? Zazwyczaj wystarczy kilka minut, by się powiodło. U niektórych dzieci jednak trzeba poczekać chwilkę dłużej, około 10-15 minut. Są też takie dzieci, które w ogóle nie odbijają, albo nie za każdym razem. Jeśli dobrze się rozwijają, nie wykazują żadnych dolegliwości, nie stanowi to powodów do niepokoju.

źródło: opracowanie własne

Pozycja półleżąca – dziecko jest oparte o brzuch opiekuna

źródło: opracowanie własne

Pozycja siedząca – niemowlę leży na nogach opiekuna (jedna noga musi być wyżej) twarzą skierowaną w dół

źródło: opracowanie własne

Pozycja stojąca (na ramieniu)  – opiekun stoi lub chodzi z niemowlęciem trzymając go na ramieniu. Warto zmieniać co jakiś czas ramiona.

Autor: Olga Tomaszewska
Konsultacja merytoryczna: lekarz pediatra Joanna Kosielska

Bibliografia:

  1. Borgenicht Louis, Borgenicht Joe, Bobas – instrukcja obsługi, Vesper, ISBN 978-83-601-5986-6.
  2. Baston H., Hall J., Po porodzie. Seria: Podstawy położnictwa, Edra Urban & Partner, 2011, ISBN 978-83-7609-266-9.
  3. Murkoff Heidi, Pierwszy rok życia dziecka, Wydawnictwo Rebis, 2020, ISBN 9788381880763.