Jak masować brzuszek niemowlaka? Przy zaparciach i gazach

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

Jak masować brzuszek noworodka? Kiedy masaż jest potrzebny? Jak się do niego przygotować, a także jakie ma zalety? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w artykule.

Masaż brzuszka noworodka i niemowlaka

Masaż brzuszka noworodka i niemowlaka to jedna z możliwości, by przynieść maluszkowi ukojenie, kiedy dokuczają gazy, wzdęcia czy zaparcia. Takie dolegliwości gastryczne należą do częstych przyczyn wizyt u lekarzy pediatrów i zdarzają się już u noworodków. W pierwszym roku życia układ trawienny dziecka nadal się rozwija pod względem fizjologicznym. Anatomicznie jest dojrzały w chwili narodzin, jednakże nie wszystkie jego funkcje są dostatecznie rozwinięte. Z tego powodu wielu noworodkom i niemowlakom dokuczają dolegliwości gastryczne, wśród których najczęstsze to zaparcia oraz kolka niemowlęca.

Co istotne, poza działaniem terapeutycznym, masaż brzuszka niemowlaka wpływa także pozytywnie na jego rozwój psychiczny i fizyczny. Dotyk jest zmysłem najlepiej rozwiniętym u noworodka. Właśnie za sprawą dotyku rodzice mają szansę nawiązać najbliższy kontakt ze swoim dzieckiem, nie tylko fizyczny, ale także uczuciowy. Joanna Kaczara, autorka książki Masaż niemowlęcia przekonuje ponadto, że delikatny dotyk i głaskanie poprawiają także funkcjonowanie układu oddechowego, krążenia, trawiennego, wydalniczego, nerwowego oraz gruczołów wydzielania wewnętrznego.

Kiedy masować brzuszek niemowlaka?

Masaż ma niewątpliwie dobroczynny wpływ na rozwój noworodka, jednak należy przeprowadzić go umiejętnie. Ciało niemowlaka masuje się inaczej niż osoby dorosłej. Przede wszystkim rodzice powinni wiedzieć, kiedy masować brzuszek noworodka i niemowlaka oraz jak się do tego przygotować. Co bardzo ważne, pierwszy masaż można wykonać dopiero wtedy, gdy odpadnie kikut pępowinowy. Kolejnym ważnym aspektem jest pora masażu oraz temperatura otoczenia. Noworodek nie powinien być masowany bezpośrednio po karmieniu, gdyż może to sprzyjać ulewaniu się pokarmu. Zaleca się, by odczekać co najmniej 30 minut po karmieniu piersią i co najmniej godzinę, jeśli dziecko je mleko modyfikowane. Najlepszą porą masażu będzie wieczór, tuż po kąpieli, kiedy maluszek jest rozgrzany i zrelaksowany.

Jak masować brzuszek dziecka? Zanim rodzice przystąpią do masowania, powinni rozgrzać dłonie, a także zdjąć biżuterię. Do zabiegu relaksacyjnego warto wykorzystać oliwkę dziecięcą. Pediatrzy i położne zalecają, by masaż przeprowadzać regularnie, o stałych porach, tak by stał się rytuałem dnia codziennego. Co istotne, masowanie brzucha noworodka nie powinno trwać zbyt długo – około 5 minut. Lepiej masować maluszka częściej i krócej.

Jak masować brzuszek niemowlaka przy zaparciach?

Jak zrobić masaż brzuszka niemowlakowi? W którą stronę masować brzuszek niemowlaka? To pytania najczęściej zadawane przez rodziców. Każdy z opiekunów oczywiście może mieć inny pomysł na masaż brzuszka swojej pociechy. Jednakże w większości zaleceń ekspertów pojawia się informacja, by głaskać ciało maluszka zgodnie z ruchem wskazówek zegara. 

Istnieje kilka dokładnie opisanych technik masażu. Jedne z nich są wskazane przy zaparciach, inne przy wzdęciach i gazach. Popularny masaż brzuszka niemowlaka na zaparcia nazywany jest „młyńskim kołem”. Jak go wykonać?

• Rozgrzane dłonie rodzic kładzie na brzuszku dziecka w poprzek, bliżej klatki piersiowej.
• Następnie wykonuje naprzemienne ruchy dłońmi na wzór koła młyńskiego, przesuwając dłonie od klatki piersiowej w stronę dołu brzucha. W trakcie masażu każdą dłonią wykonuje 3 ruchy.
• Taką czynność powtarza się 6 razy.

Jak jeszcze masować brzuszek dziecka przy zaparciach? Innym sposobem jest przyciąganie nóżek do brzuszka. Ważne jest by w trakcie masażu maluszek miał zgięte nogi w kolanach, a pupa nie była uniesiona do góry. Po przyciągnięciu nóżek do brzucha, rodzic przytrzymuje je kilka sekund i puszcza. Taką czynność wykonuje się 3-4 razy.

Jak masować brzuszek niemowlaka przy gazach?

Kolejną częstą dolegliwością gastryczną noworodków jest nadmierne nagromadzenie gazów, które może prowadzić do kolki. Szacuje się, że ponad 40 proc. dzieci między 3. a 12. tygodniem życia może dokuczać kolka jelitowa. Przyczyna kolki nie jest do końca znana. Jedna z teorii wyjaśniających jej etiologię głosi, że pojawia się ona na skutek nagromadzenia gazów i powietrza w przewodzie pokarmowym, skutkującego rozciąganiem jelit oraz skurczami żołądka.

Jak masować brzuszek noworodka przy gazach? Masaż antykolkowy powinien być przeprowadzony zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Mogą to być koliste ruchy dłoni na brzuszku albo tzw. „masaż serduszko”, który polega na wykonywaniu prawą dłonią ruchu na wzór prawej strony serca, zaś lewą – lewej strony. Ważne by masaż wykonywać zgodnie z ruchem wskazówek zegara, a zatem lewą dłoń należy przesuwać na brzuszku dziecka w stronę klatki piersiowej.

Innym masażem na kolki u niemowlaka jest tzw. „księżyc i słońce”, który przeprowadza się następująco:

• rodzic kładzie prawą dłoń na wysokości żeber dziecka i wykonuje nią półkolisty ruch, zgodnie z ruchem wskazówek zegara, zatrzymując rękę na dole brzucha;
• następnie kładzie lewą rękę na dole brzuszka dziecka i wykonuje nią pełny obrót, zgodnie z ruchem wskazówek zegara;
• czynność powtarza się 6 razy.

Masaż brzuszka pomaga nie tylko w dolegliwościach gastrycznych, ale również relaksuje maluszka i sprzyja budowaniu zaufania i wyjątkowej więzi z rodzicem. Warto wprowadzić go jako element

Autor: Joanna Woźniak
Konsultacja merytoryczna: lekarz pediatra Joanna Kosielska

Bibliografia:

1. Krzysztof Pacześ, Anna Socha-Banasiak, Elżbieta Czkwianianc, Niedojrzałość układu pokarmowego u niemowląt, Standardy Medyczne/Pediatria 2015, T. 12, s. 283-287.
2. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska, Julia Gawryjołek, Kolka jelitowa w praktyce pediatrycznej, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, tom 4, nr 6, 408–414.
3. Joanna Kaczara, Masaż niemowlęcy, Wydawnictwo ASTR UM Sp. z o.o., Wrocław 2006.
4. http:/www.osw.dabrowa.pl/wp-content/uploads/2018/02/WWRPubProblemyzdrowotne.pdf [data dostępu: 22.01.2021]
5. https:/szpitalmadalinskiego.pl/attachments/article/835/Poradnik_dla_rodzicow_2016.pdf [data dostępu: 22.01.2021]